11 فیلم جنگ ستارگان از بهترین تا بدترین - مجله ستاره

حال که به لطف شرکت دیزنی و ولخرجی های دست ودلبازانه اش کلی فیلم تازه به این مجموعه اضافه شده، فرصت خوبی است که یک ارزش گذاری تازه از فیلم های جنگ ستارگان ترتیب دهیم. ببینیم چه فیلم هایی در بالاترین سطح کیفیت قرار دارند و نقطه قوت شان چیست؟ و برعکس، چه فیلم هایی در این مجموعه ضعیف عمل نموده و در سطح انتظار ظاهر نشده اند. به هرحال، جدا از از سریال ها و انیمیشن ها، یازده فیلم سینمایی مختلف در این جهانی خیالی ساخته شده و تماشای تمام شان در یک روز ممکن نیست. پس بهتر است اول سراغ اصل کاری ها رفت.

همچون هرجامعه هواداری، طرفداران جنگ ستارگان هم درباره بهترین ها و بدترین های این مجموعه کلی اختلاف نظر دارند و توی سروکله هم می زنند. ولی این فهرست شاید بتواند تا حدودی بیشتر این طرفداران را راضی کند. فرصت خوبی دارید که دست کم بهترین آثار یکی از پیروز ترین جهان های سینمایی تاریخ را مشاهده کنید. این نکته خاتمهی هم در نظر داشته باشید که این فهرست روندی نزولی دارد و از بهترین فیلم، به بدترین می رسد.

1. امپراتوری ضربه می زند (The Empire Strikes Back)

• کارگردان: اروین کرشنر
• بازیگران: مارک همیل، کری فیشر، هریسون فورد
• سال: 1980

عملا یک فیلم بی نقص است. امپراتوری ضربه می زند در جهانی جنگ ستارگان، صندلی فیلم کازابلانکا را دارد. فیلم که اروین کرشنر کارگردانی نموده و جرج لوکاس و لارنس کاسدان فیلمنامه نویس هایش هستند، از نظر دیالوگ نویسی و شخصیت پردازی در بالاترین سطح است، و یکی از متقاعدنماینده ترین داستان های مجموعه را دارد، پر از لحظه های خاص برای شخصیت های مختلف داستان: پرواز میلنیوم فالکون در میدان سیارک ها، منجمد شدن هان سولو، نبرد لوک و دارث ویدر، فریاد چوباکا بر سر ویدر (بله، صحنه ی مهمی است!). و آن پیچش داستانی معرکه که نیازی به تکرارش نیست. یک صحنه هم هست که دارث ویدر جلوی یک امپراتور نادیده زانو می زند (بله، این هم مهم است). تازه بابا فت هم دارد. دیگر چه می خواهید؟

2. جنگ ستارگان: امیدی تازه (Star Wars: A New Hope)

• کارگردان: جرج لوکاس
• بازیگران: مارک همیل، کری فیشر، هریسون فورد
• سال: 1977

اولین قسمت مجموعه که باعث شکل گیری چنین مجموعه قدرتمندی شد. فیلمی که جرج لوکاس با کلی بدبختی ساخت و حتی حین فراوری هم خیلی از عوامل معتقد بودند شکستش قطعی است! اما جرج لوکاس، بدون توجه به این حرف ها، همان چیزی که در ذهن داشت را فراوری کرد و به پیروزیت بی سابقه ای رسید. اهمیت امیدی تازه در تازگی تماشایی آن است.

فیلم داستانی دارد که هم کهن الگویی است و هم گهگاهی از مد افتاده به نظر می رسد. لوکاس هرچیزی را که در دوره دانشجویی اش در رشته ی فیلمسازی یاد گرفته بود به کار بست و ثابت کرد که نه تنها دیالوگ نویسی نقطه قوت او نیست، بلکه اتفاقا برعکس تمام ایده های ماندگارش بصری هستند: جاواها و مهاجم های تاسکن در بیابان، آن صحنه بار با آن همه نژاد مختلف، زیبایی سفینه میلنیوم فالکون، خطر دارث ویدر و استورم تروپرها، نبردهای فضایی و شمشیرهای لیزری، با یک مجموعه لذت بی حد و مرز طرف هستیم. می توان درک کرد چرا فیلم برای بچه ها و نوجوانان آن موقع به چنین پدیده تاثیرگذاری تبدیل شد. این فیلم اگر بخشی از زندگی شما گردد، تا آخر عمر با شما می ماند.

3. سرکش یک (Rogue One)

• کارگردان: گرت ادواردز
• بازیگران: فلیسیتی جونز، دیه گو لونا، ریز احمد، فارست ویتاکر
• سال: 2016

اهمیت سرکش یک در این است که اولین فیلمی بود که داستانی جدا از فیلم های اصلی داشت و در یک بستر زمانی متفاوت سپری می شد. پیروزیت فیلم هم به حدی زیاد بود که طرفداران کلی سرذوق آمدند و با شادمانی منتظر فیلم های فرعی بعدی ماندند.

این که فیلم تاکید بر خطر مردن همه شخصیت های داستان دارد بیشتر تفکری نزدیک به امپراتوری می ماند تا جمهوری. فیلم بازیگرانی عالی دارد، مخصوصا فلیسیتی جونز، دیه گو لونا و فارست ویتاکر فوق العاده هستند. خلق یک ربات مخصوص امپراتوری به نام کی-2اس او، از آن ایده های بکر و تمیزی است که جایش در بقیه فیلم های مجموعه حس می گردد. داستان جذاب سرکش یک ارتباطی هوشمندانه با امیدی تازه دارد.

این حس نابودی قریب الوقوع و اجتناب ناپذیر که در فیلم وجود دارد نگرانی عمیقی به مخاطب وارد می نماید، و چه چیزی بهتر از این! فیلم هم کاملا متصل به فیلم های اصلی است که داستان اسکای واکر را روایت می نمایند، و هم یک داستان مستقل دارد که کاملا جنگ ستارگانی به نظر می رسد. شاید همین باعث شد به یک پیروزیت همه جانبه تبدیل گردد.

4. بازگشت جدای (Return Of The Jedi)

• کارگردان: ریچارد مارکوند
• بازیگران: مارک همیل، کری فیشر، هریسون فورد
• سال: 1983

بازگشت جدای از نظر داستانی، آخرین قسمت فیلم هایی است که خود لوکاس خالق آن ها بود. فیلم ایراد دارد، ولی کاملا قدرنادیده است، آن موجودات نچسب نژاد ایواک هم خیلی به فیلم ضربه زده اند. یک ساعت اول فیلم بسیار امیدوار نماینده است و ما را به سمت چیزی راهنمایی می نماید که متاسفانه قادر به ارائه اش نیست. یک مدت شایعه شده بود که در نسخه اولیه فیلمنامه قرار بوده ووکی ها جای ایواک ها حضور داشته باشند، فکرش را بکنید در آن صورت فیلم چقدر بهتر می شد!

نبرد فضایی خاتمهی بسیار زیبا طراحی شده، داستان کشمکش لوک با امپراتور هم به شکل رضایت بخشی به خاتمه می رسد. فیلم در مجموع 475 میلیون دلار فروش داشت که با توجه به سال اکرانش، رقم فوق العاده ای به نظر می رسد.

5. انتقام سیث (Revenge Of The Sith)

• کارگردان: جرج لوکاس

  بازیگران: ایوان مک گرگور، هایدن کریستنسن، ساموئل ال. جکسون، ناتالی پورتمن

• سال: 2005

در سه گانه دوم، انتقام سیث از همه لذت بخش تر است. چون بیشتر پانتومیم است تا فیلم، بدون هیچ ظرافت و ریزه کاری. ولی تا حدی به خاطر این که فیلم از نظر داستانی به سه گانه اول ختم می گردد، جذابیت های خاص خودش را دارد. خاتمه غم انگیز فیلم باعث می گردد انتقام سیث خود را از فیلم های فضایی احساسات زده ی مشابه که آن موقع زیاد شده بودند، جدا کند.

آن موقع طرفداران نمی دانستند برای یک جنگ ستارگان دیگر باید ده سال صبر نمایند. به همین دلیل هرچه بیشتر از عمر انتقام سیث می گذشت، بیشتر شبیه یک خداحافظی ابدی با جهانی جنگ ستارگان می مانست.

• 10 ضدقهرمان ترسناک فیلم های علمی-تخیلی به ترتیب قدرت

6. نیرو برمی خیزد (The Force Awakens)

• کارگردان: جی. جی. آبرامز
• بازیگران: دیزی ریدلی، جان بویگا، آدام درایور، اسکار آیزاک
• سال: 2015

نیرو برمی خیزد اولین فیلم در جهانی جنگ ستارگان بود که بعد از خرید امتیاز این مجموعه توسط دیزنی، ساخته شد. واکنش طرفداران ضدونقیض بود. هم از طرفی شادمان بودند که این جهان جانی تازه گرفته و قرار است کلی عنوان جدید ساخته گردد، و هم از طرفی تقریبا مطمئن بودند که بدون حضور خود استاد جرج لوکاس، نمی توان به این فیلم ها امید چندانی داشت. نیرو برمی خیزد دقیقا چنین فیلمی است، هم یک اثر دوست داشتنی و جنگ ستارگانی است، و هم متاسفانه ردپای لوکاس عظیم آن چنان که باید در آن دیده نمی گردد.

نیرو برمی خیزد شبیه یک فیلم جنگ ستارگانی واقعی به نظر می رسد، همین نوید یک آغاز درخشان و امید بخش را می داد. فیلم شخصیت ری را هم معرفی کرد که به نوعی می توان گفت تنها شخصیت درست و حسابی در سه گانه سوم است. ولی فیلم کلی شخصیت بی فایده دیگر هم دارد (فین، پو، کایپتان فازما، ژنرال هاکس و …). این همه شخصیت اضافی باعث شکل گیری کلی بن بست داستانی می شوند که در دو دنباله بعدی داستان را به نابودی می کشانند. (خطر لو رفتن داستان تا انتهای پاراگراف) مرگ هان سولو و واکنش چوباکا، تاثیرگذارترین صحنه فیلم است. همین نشان می دهد که فیلم هنوز به شخصیت های شش فیلم اصلی وابسته است و در خلق شخصیت های تازه ناکام مانده.

7. تهدید شبح (The Phantom Menace)

• کارگردان: جرج لوکاس
• بازیگران: لیام نیسون، ایوان مک گرگور، ناتالی پورتمن، جیک لوید
• سال: 1999

بیشتر شبیه پرت وپلاهای ذهنی لوکاس می ماند تا یک فیلم. تهدید شبح ناامیدنماینده ترین اتفاق تاریخ بعد از توافق مونیخ بود (توافقی که در سال 1938 بین آلمان، ایتالیا، فرانسه و بریتانیا، با هدف جلوگیری از جنگ جهانی دوم صورت گرفت). فیلم یک شخصیت به نام جارجار دارد که خیلی ها آن را یکی از منفورترین شخصیت های مجموعه جنگ ستارگان و حتی کل تاریخ سینما می دانند!

داستان فیلم بیش از حد پیچیده است و به سختی می توان ماجراهای آن را دنبال کرد. بازی جیک لوید در نقش آناکین اسکای واکر آن قدر بد است که انگار داریم یکی از شخصیت های یک سریال کمدی خانوادگی را می بینیم تا یک قهرمان برگزیده که قرار است نیرو را به تعادل برساند.

با وجود تمام این موارد، چند لحظه تماشایی در فیلم وجود دارد. لیام نیسون هم بازی خوبی در نقش یک جدای دارد و چند صحنه فیلم را خودش به تنهایی نجات می دهد. نبرد خاتمهی با شمشیرهای لیزری بسیار تماشایی است و موسیقی جان ویلیامز هم توامان آشنا و به یاد ماندنی به نظر می رسد.

8. خیزش اسکای واکر (The Rise Of Skywalker)

• کارگردان: جی. جی. آمرامز
• بازیگران: دیزی ریدلی، جان بویگا، آدام درایور، اسکار آیزاک
• سال: 2019

خیزش اسکای واکر یک کوشش بی نتیجه برای جمع کردن تمام خطوط داستانی اسکای واکر است. در ظاهر خیلی عالی به نظر می رسد، ولی سه گانه سوم با مسئله ای به خاتمه می رسد که در دو قسمت دیگرش هم دیده می گردد: شخصیت هایی ملال آور، طنزی بی مزه و جهانی که با قوانین خلق شده توسط خودش هم قادر به ادامه حیات نیست.

بازگشت امپراتور پالپاتین قاعدتا باید یک لحظه شوک آور و تحسین برانگیز می شد، ولی برعکس همش این حس را به وجود می آورد که انگار کوششی بی فایده بوده برای چنگ زدن به دستمایه هایی که در آخرین جدای، قسمت قبلی، از دست رفتند.

حاشیه های فیلم از خود داستان پرسروصداتر بودند. بعدا این شایعه مطرح شد که با فشار کتلین کندی تهیه نماینده و مدیران دیزنی فیلم به چنین اثر ضعیفی تبدیل شده و جی. جی. آبرامز فرصت چندانی برای پیاده سازی ایده های خود نداشته است. ولی در نهایت، همه این ها فراموش می شوند و تنها خود فیلم است که به معیار ارزش گذاری تبدیل می گردد.

9. سولو: داستانی از جنگ ستارگان (Solo: A Star Wars Story)

• کارگردان: ران هاوارد
• بازیگران: آلدن ارنرایک، امیلیا کلارک، دونالد گلاور، وودی هارلسن
• سال: 2018

دومین فیلم در مجموعه که داستانی جدا از خط داستانی اصلی دارد. ولی برخلاف سرکش یک، فیلم فرعی اول که کاملا پیروز عمل کرد و نمایش تحسین برانگیزی داشت، سولو یک شکست تمام عیار بود.

فیلم بامزه است، ولی فقط بامزه است و از این فراتر نمی رود. دونالدو گلاور در نقش لاندو کالریسیان افتضاح است، کلا همه شخصیت های فیلم آن قدر بد هستند که می توانید چوباکا را به عنوان شخصیت مورد علاقه خود انتخاب کنید. هرچه این فرش متحرک بیشتر در فیلم باشد بهتر است (فرش متحرک اصطلاحی است که شاهزاده لیا در امیدی تازه در توصیف چوباکا به کار می برد).

مشکل اصلی فیلم این است که با روایت داستان هایی بکر و تازه، به جنبه های تاریک یکی از مرموزترین و کلیدی ترین شخصیت های جنگ ستارگان نور می افکند، و چه بد هم این کار را می نماید.

10. حمله کلون ها (Attack Of The Clones)

• کارگردان: جرج لوکاس
• بازیگران: ایوان مک گرگور، هایدن کریستنسن، ناتالی پورتمن، ساموئل ال. جکسون
• سال: 2002

مهم ترین صحنه فیلم، حضور همه جدای ها در سیاره جئونوسیس است، چیزی که طرفداران همواره رویایش را داشتند. ولی بقیه فیلم درهم وبرهم است. بازی هایدن کریستنسن در نقش آناکین اسکای واکر عذاب خالص است.

حمله کلون ها پیش درآمد وفادارانه ای نیست و با مقایسه این فیلم و سه گانه اصلی، به تفاوت های زیادی می رسیم. این که چطور فیلم نتوانسته پیش درآمد خوبی برای سه گانه ای باشد که چند دهه قبل وجود داشته و همواره در دسترس بوده، از عجایب جهانی سینما است.

11. آخرین جدای (The Last Jedi)

• کارگردان: ریان جانسون
• بازیگران: دیزی ریدلی، جان بویگا، آدام درایور، اسکار آیزاک
• سال: 2017

همواره در زمینه بدترین فیلم کل مجموعه جنگ ستارگان، بین این فیلم و خیزش اسکای واکر رقابت شدیدی برقرار است. خیلی ها معتقدند بنیان هایی اشتباهی که در این فیلم بنا قرار گرفت باعث شد خیزش اسکای واکر به چنین اثر بدی تبدیل گردد. بعد از یک آغاز امیدوار نماینده همچون نیرو برمی خیزد، کمتر کسی تصور می کرد سه گانه سوم وارد چنین سراشیبی بدی گردد.

داستان بی منطق، طنز و شوخی های بد، شخصیت های بی معنی، … . فیلم یک گناه نابخگرددنی می نماید و فلش بک دارد. خود لوکاس هیچ وقت تسلیم چنین ترفند قصه گویی سطحی و تنبلانه ای نشد. داستان این قدر بد است که خیزش اسکای واکر که دنباله اش است، کلا ماجراهای این فیلم را رها نموده و داستان خودش را تعریف می نماید. عظیم ترین ناامیدی فیلم این است که نشان می دهد تهیه نمایندگان سه گانه سوم هیچ وقت این شجاعت یا زیرکی را نداشتند که ایده های اصیل و بکر خودشان را رو نمایند، بلکه ترجیح دادند یک سری کپی بسیار بد از سه گانه اول ارائه نمایند.

منبع: GQ Magazine