روزنامه های ورزشی در گرداب شبکه های اجتماعی
به گزارش مجله ستاره، در روزگاری که نه موبایل بود و نه شبکه های اجتماعی ، ایستادن جلوی دکه های روزنامه فروشی و از نظر گذراندن صفحات نخست روزنامه ها یکی از تفریحات دانش آموزان علاقه مند به ورزش به شمار می رفت.
به گزارش خبرنگاران ، در حالی که نشریاتی همچون دنیای ورزش و کیهان ورزشی سردمدار نشریات ورزشی از دهه ها پیش بودند در دهه 70 روزنامه های ورزشی رو به ازدیاد گذاشتند و نقش مهمی در شهرت ورزشکاران به خصوص فوتبالیست ها و محبوب شدن ورزش ها به خصوص فوتبال ایفا کردند.
این نظریه رسانه ای هرگز نباید فراموش گردد: اگر رسانه ها نبودند حتی پیروز ترین ورزشکاران در محله خود هم شناخته شده نبودند.
در آن سال ها انواع و اقسام روزنامه های ورزشی به دنیا آمدند، از خبرورزشی گرفته تا صبح ورزش و چند روزنامه دیگر. در کنار آن هفته نامه هایی همچون ماهان، سپاس، آوای استقلال، کوشش، فانوس و ... یکی از عظیم ترین سرگرمی ها برای جماعت علاقه مند به ورزش و به خصوص فوتبال بودند.
ستاره های فوتبال مدام روی جلد نشریات می رفتند. همین نشریات بودند که نقشی بی بدیل در شهرت فوتبالیست ها ایفا کردند و البته به حاشیه های زندگی آنها نیز گاهی دامن می زدند. گاه تولد فرزند آنها را روی جلد می بردند و گاهی دعوای یک فوتبالیست با یک ستاره دیگر را روی جلد روایت می کردند.
این روزنامه های ورزشی گاه ایفاگر یک نقش اجتماعی و نیکوکارانه بودند و با تبلیغ کارهای عام المنفعه بعضی از فوتبالیست ها نقش مهمی در شکل گیری سویه های اجتماعی ایفا می کردند و گاه با تیترهای اهانت آمیز و غیرمحترمانه اوج بی اخلاقی رسانه ای را نشان می دادند. یا این که همین نشریات خصوصی ترین زوایای زندگی یک فوتبالیست را روی جلد می بردند.
اما با تمام این اوصاف این رسانه های ورزشی و این نشریات و روزنامه های رنگارنگ نقش مهمی در فوتبال ایران ایفا کردند. آنها به توسعه این ورزش یاری شایانی کردند و از سویی دیگر باعث شدند تا چهره های ورزشی دیده شوند و حتی پولدار شدن بسیاری از این افراد مدیون رسانه هاست. اکنون اما همه چیز تغییر نموده است.
نفس های آخر
واقعیت تلخ رسانه های امروز قابل انکار نیست: مرگ دسته جمعی روزنامه های ورزشی. این روزنامه ها ورشکست شده ا ند و در عصر یکه تازی شبکه های اجتماعی دیگر حرفی برای گفتن ندارند.
مخاطبی که یک هفته نامه ورزشی را صرفا برای تصویر چاپ شده ستاره محبوب خود می خرید اکنون با گوشی خود به راحتی به صفحه اختصاصی او در اینستاگرام دسترسی دارد و عکس های شخصی چهره مورد علاقه خود را نظاره گر است.
روزنامه ها یکی پس از دیگری می میرند
یکی از روزنامه های ورزشی در شمارگان بسیار پایینی چاپ می گردد و اصلا به دکه ها نمی رود. آن یکی فقط برای خود مدیرمسؤول چاپ می گردد. یک روزنامه دیگر هم روی دکه می رود اما دیگر کسی خریدارش نیست. واقعیت تلخ خیلی وقت است که روی خود را به روزنامه ه ای ورزشی نشان داده است. یکی پس از دیگری به اغما می فرایند و ناپدید می شوند. در چند سال اخیر پفراینده روزنامه های متعددی برای همواره بسته شد. از روزنامه نود گرفته تا تماشاگران و صبح ورزش و چند نشریه و روزنامه دیگر.
اما چرا زوال روزنامه های ورزشی باید مهم باشد؟ برای درک بیشتر این مطلب نظر چند روزنامه نگار را آنالیز می کنیم. گوردون پرز روزنامه نگار آمریکایی می گوید:
تنه مستحکم ورزش بدون رسانه ها همچون ساقه ای نحیف و شکننده در برابر جریان شدید باد و طوفان می گردد.
روی هال خبرنگار ورزشی مطرح بریتانیایی نیز عقیده دارد: حذف رسانه از ورزش امکان پذیر نیست. حذف رسانه یعنی حذف ورزش. اصلا فکر کردن به این موضوع خنده دار نیست؟
واقعیت تلخ این که حذف روزنامه ورزشی بخش مهمی از جذبه ورزش را از بین می برد و آن را تهی از سوژه های ناب می کند. مساله زوال روزنامه ورزشی در کشور از جهات مختلف مالی و اجتماعی می تواند مورد آنالیز قرار گیرد. کافی است فقط به ابتدای بخش توجه کنیم؛ بیکار شدن ده ها پرسنل از جمله خبرنگاران و ویراستاران. آنالیز این موضوع و تاثیر منفی آن روی ورزش که جای خود دارد.
کرونا، زوال نشریات ورزشی را تسریع کرد
رضا شجیع - جامعه شناس ورزشی و استاد دانشگاه
کمیت زیاد روزنامه های ورزشی ایران در مقایسه با کشورهای صاحب ورزش و به ویژه اروپایی این نگرانی را از قدیم ایجاد نموده بود که این روزنامه ها با تغییر پارادایم فناوری و گرایش بیشتر مردم به رسانه های دیجیتال دچار مشکل خواهند شد. این اتفاق با توجه به گرانی کاغذ، کاهش روزافزون مخاطبان و از همه مهم تر تغییر احتیاج مخاطبان رخ داد و البته شیوع همه گیری کرونا هم این اتفاق را تسریع کرد. با افزایش قدرت مخاطب در فراوری محتوا و جریان سازی و همچنین افزایش ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی، موضوع زمان به یک عامل مهم و کلیدی تبدیل شد و روزنامه ها به دلیل تأخیر در زمان انتشار، به تدریج ارزش خبری و تازگی خود را از دست دادند، و از این رو ارزش های خبری تقابل و تأکید بر ارائه گزارش های تفسیری و تحلیلی، به ویژگی محوری این روزنامه ها تبدیل شد. موضوعی که به تدریج با تغییر ذائقه مخاطب کم رنگ شده و امروز به نقطه ای رسیده است که انتشار این روزنامه ها از منظر هزینه منطقی به نظر نمی رسد. با این حال اثر تعطیلی این روزنامه ها بر ورزش غیرقابل چشم پوشی است و نیز این که این روزنامه ها یکی از ارکان جدی رونق بخشی به فضای ورزش محسوب می شدند. بی تردید تعطیلی آنها نه تنها زمینه بیکاری خبرنگاران که باعث تضعیف ساختارهای سنتی صنعت ورزش در ایران هم می گردد. ساختارهایی که سال ها طی مناسبات مالی ایجاد شده بود، اکنون در حال تغییر است. این موضوع برای ورزش نگران کننده است و از ضعیف تر شدن بنیان های مالی ورزش برای جذب سرمایه خبر می دهد.
هیلدا حسینی خواه - گروه ورزش / روزنامه خبرنگاران
منبع: جام جم آنلاین