با ارتباطات چشمی حس درون مان را منتقل کنیم، زل زدن به طرف مقابل چه معنایی دارد؟ - مجله ستاره

به گزارش خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی خبرنگاران، برقراری ارتباط موثر و مفید بین انسان ها یکی از مهارت های ده گانه زندگی است که می توان آنها را به افرادی آموزش داد که در برقراری ارتباط غیر کلامی مشکل دارند. مهارت های زندگی از مهمترین مسائلی است که سازمان بهداشت جهانی هم درباره مسائل مربوط به روان، نکاتی را تدوین کرده و در قالب آموزش هایی این مهارت ها را به دوران کودکی تا کهن سالی ارائه داده است. یکی از این مهارت های زندگی، مهارت برقراری ارتباط موثر و مفید با دیگران است. در این مهارت افراد باید بتوانند ارتباط کلامی و غیرکلامی شان را تقویت کنند، از ابزار مذاکره بهره مند باشند، بر خجالتشان غلبه کنند و گوش دادن را در خود تقویت کنند.

در اینباره، محمدی روان شناس درباره نقش ارتباطات غیر کلامی به خبرنگار ما گفت: بحث ارتباطات غیرکلامی بخش مهمی از روانشناسی و ارتباطات انسانی را به خود معطوف کرده است. در بدو تولد ارتباطات انسان در درجه اول غیر کلامی است. علاوه بر این، بخشی از این ارتباطات به صورت ژنتیکی و سرشتی است و این علائم بازمانده ای از سیر تکاملی ما انسان ها محسوب می شود.

وی در خصوص اینکه یکی از روانشناسان معتقد است که با نگاه طولانی به طرف مقابل زمینه حس وابستگی را می توان در فرد ایجاد کرد، ادامه داد: تا حدودی این مطلب درست است. به ادبیات جهان و خودمان هم مراجعه کنید، با نگاه کردن های متفاوت می توان احساسات افراد را مشاهده کرد. اما یادمان نرود که برخی آدم ها بینایی ندارند؛ اما ارتباط غیر کلامی زیادی را دریافت می کنند.

این روانشناس به اهمیت ارتباط چشمی اشاره و شرح داد: ارتباطات چشمی از ابتدایی ترین ارتباطات غیر کلامی است. از همان دوران نوزادی این ارتباط بین نوزاد و مادر برقرار می شود. علاوه بر ارتباطات چشمی، ارتباطات دیگری هم مطرح است که هوشیارانه آن ها را درک نمی کنیم. بخش بزرگی از ادراکاتی که ما از ارتباطات غیر کلامی به دست می آوریم، در سطح ناهشیار فکر قرار می گیرد.

محمدی در پاسخ به این سوال که چه عواملی در عدم ایجاد ارتباط چشمی بین افراد موثر است، خاطرنشان کرد: گاهی این افراد که در ارتباط چشمی ناموفق هستند، از نظر عاطفی گرایش های خصمانه و پرخاشگرانه دارند. برعکس این موضوع هم صدق می کند. گاهی این افراد به دلیل حس علاقه مندی به طرف مقابلشان از ارتباط چشمی طولانی با طرف مقابل طفره می فرایند.

وی ادامه داد: گاهی هم عدم ارتباط چشمی به دلیل مشکلاتی است که ممکن است در سلسه مراتب اجتماعی اتفاق بیفتد. به عنوان مثال، ارتباط چشمی طولانی یک دانشجو با استاد یا کارمند با رئیس به راحتی صورت نمی گیرد. افرادی هم هستند که عزت نفس پایینی دارند و ارزشی برای خودشان قائل نمی شوند و در برقراری ارتباط مشکل دارند.

این روانشناس با بیان اینکه زل زدن در ارتباطات چشمی رفتار پرخاشگرانه و تجاوز به حریم شخص محسوب می شود، اضافه نمود: در هر مقطعی این نوع ارتباط تجاوز به حریم شخص محسوب می شود و فرقی نمی کند این افراد چه رابطه ای باهم دارند. این زل زدن ارتباط چشمی پرخاشگرانه است. از طرفی هم باید درنظر گرفت که برقراری ارتباط چشمی همیشه با سایر ارتباط غیر کلامی ما همراه خواهد بود.

محمدی به اهمیت ارتباط چشمی اشاره و شرح داد: ارتباطات چشمی از ابتدایی ترین ارتباطات غیر کلامی است. از همان دوران نوزادی این ارتباط بین نوزاد و مادر برقرار می شود. علاوه بر ارتباطات چشمی، ارتباطات دیگری هم مطرح است که هوشیارانه آن ها را درک نمی کنیم. بخش بزرگی از ادراکاتی که ما از ارتباطات غیر کلامی به دست می آوریم، در سطح ناهشیار فکر قرار می گیرد.

این روانشناس در پاسخ به این سوال که چه عواملی در عدم ایجاد ارتباط چشمی بین افراد موثر است، خاطرنشان کرد: گاهی این افراد که در ارتباط چشمی ناموفق هستند، از نظر عاطفی گرایش های خصمانه و پرخاشگرانه دارند. برعکس این موضوع هم صدق می کند. گاهی این افراد به دلیل حس علاقه مندی به طرف مقابلشان از ارتباط چشمی طولانی با طرف مقابل طفره می فرایند.

وی ادامه داد: گاهی هم عدم ارتباط چشمی به دلیل مشکلاتی است که ممکن است در سلسه مراتب اجتماعی اتفاق بیفتد. به عنوان مثال، ارتباط چشمی طولانی یک دانشجو با استاد یا کارمند با رئیس به راحتی صورت نمی گیرد. افرادی هم هستند که عزت نفس پایینی دارند و ارزشی برای خودشان قائل نمی شوند و در برقراری ارتباط مشکل دارند.

وی با بیان اینکه زل زدن در ارتباطات چشمی رفتار پرخاشگرانه و تجاوز به حریم شخص محسوب می شود، اضافه نمود: در هر مقطعی این نوع ارتباط تجاوز به حریم شخص محسوب می شود و فرقی نمی کند این افراد چه رابطه ای باهم دارند. این زل زدن ارتباط چشمی پرخاشگرانه است. از طرفی هم باید درنظر گرفت که برقراری ارتباط چشمی همیشه با سایر ارتباط غیر کلامی ما همراه خواهد بود.

محمدی با اشاره به اینکه افرادی که در برقراری ارتباط چشمی مشکل دارند، در مابقی ارتباط غیر کلامی هم مشکل دارند، تاکید کرد: این افراد یا از روش های برقراری ارتباط استفاده یا از این روش ها امتناع می کنند. باید درنظر گرفت که ارتباط کلامی و غیرکلامی به طور همزمان برقرار می شود مگر اینکه شرایط ارتباط کلامی به گونه ای باشد که امکان بروز علائم غیر کلامی وجود نداشته باشد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا نشانه های ارتباط غیر کلامی جهان شمول هستند، خاطرنشان کرد: بیشتر علائم ارتباط غیر کلامی جهان شمول اند. اما از آنجایی که فرهنگ های مختلفی هم وجود دارد، ارتباط غیر کلامی مخصوص هر فرهنگی هم وجود دارد. در قبیله های دور افتاده هم ارتباطات خاصی وجود دارد که با علائم ارتباطی جهان شمول فرق دارد.

محمدی به رده های پایین جانوران به خصوص پستانداران اشاره کرد و ادامه داد: نحو ارتباطات این جانوران بیشتر به صورت غیر کلامی است؛ بنابراین ارتباطات غیرکلامی در جهانی انسانی و غیر انسانی حاکم و مسلط است. طبق نتایجی که روانشناسی دراینباره منتشر کرده، 75 درصد ارتباطات انسانی در مقاطع مختلف زندگی، ارتباطات غیر کلامی است و فقط 25 درصد ارتباطات زمینه ارتباط کلامی را دارد.

این روان شناس ضمن بیان این مطلب که پیام های کلامی هم در ارتباط حضوری باتوجه به ژست ایستادن، نوع نگاه کردن و حالت صورت پیام های مختلفی را می رساند، اضافه نمود: این علائم در ارتباط کلامی ضروری و پر اهمیت است.

بنابراین ارتباطات انسانی آمیزه ای از ارتباط کلامی و غیر کلامی است و در ارتباط حضوری هم بخش بزرگی از عمیق ترین ارتباط به عهده ارتباط غیرکلامی است.

بیشتر بخوانید

• رمزگشایی از زبان بدن و حالت های صور